Migratie is een veelbesproken onderwerp in Europa en wereldwijd. De aanhoudende COVID-19-pandemie maakt de huidige migratieproblemen en -uitdagingen binnen de Europese Unie extra relevant. In een onlangs gepubliceerde gezamenlijke verklaring van onze postdoc Caterina Di Fazio, samen met Sandro Mezzadra en Etienne Balibar, openen ze de weg naar solidariteit en samenwerking.
De zee is een natuurlijk bewegende grens, een leefomgeving die opengesteld is voor avontuur en uitwisseling van hulpbronnen. Maar het is ook een plek waar boten zinken en mensen verdwijnen, een barrière tegen de hoop op een veilige haven en zo een van de gezichten van massale dood geworden. Vandaag de dag is dat op mondiaal niveau een groot dilemma. We leven in een periode waarin menselijke verplaatsingen aan banden worden gelegd. Sommige beperkingen kunnen gerechtvaardigd zijn, andere afwijkender dan ooit als het gaat om vrijheid en onze gemeenschappelijke belangen. Initiatieven zoals de openbare bijeenkomst over ‘water als grens’ die in augustus in Hendaye wordt gehouden, zijn meer dan ooit nodig omdat de regeringen van onder andere ‘Fort Europa’ migraties nog steeds als een bedreiging zien.
Migratie wordt te vaak gereduceerd tot een kwestie van nationale veiligheid. Het migratieprobleem heeft het Europese discours veranderd, omdat het de ideologie die in sommige landen immigratie gelijkstelt aan illegaliteit, naar alle landen van de Unie heeft overgebracht, met gevaarlijke effecten op beleidsniveau. In reactie op de zogenaamde ‘vluchtelingencrisis’ kwam Europa inderdaad op het idee van een directe associatie tussen het veiligstellen van het bestaan en het sluiten van grenzen, zodat de relatie met de ‘anderen’ alleen kan plaatsvinden op basis van angst en criminalisering. Angst wordt verre van verminderd, maar blijft centraal op emotioneel niveau, zelfs als we getuige zijn van een constante inspanning om het als het ware fysiek te verminderen, dat wil zeggen door muren te bouwen en boten terug te draaien.
Deze en meer kwesties worden door de auteurs van de bovengenoemde gezamenlijke verklaring besproken. Het volledige artikel (in het engels) is hier op onze website te vinden.
